Bakanlığın, sektör gerçeklerinden ve dinamiklerinden uzak bir şekilde hazırladığı düşünülen proje ile proje hedeflerinin gerçekleşmesi mümkün olmadığı gibi, projede ısrar edilmesi durumunda hem sektör de hizmet veren firmalar hem de bu firmaların çözümlerini kullanan belediyeler büyük zarar görecek ve bu zararın telafisi çok uzun zaman alacaktır.

Bakanlığın, E-Belediye projesini sunarken ileri sürdüğü gerekçeler aşağıda detaylı bir şekilde ele alınmış ve cevaplanmıştır.

Kanun Gerekçesi Cevabımız
Vatandaşa Hizmet Odaklı Yerel Yönetim Anlayışına Uygun, Zaten belediyelerin yıllardır, rekabet içerisinde yaptıkları bir hizmettir. “E-Belediye” kavramı, kanunun çıkmasından çok önce sektörde var olmuş ve içerik kazanmıştır.

Vatandaşlar ve kurumlar, mevcut “E-Belediye” hizmetini kullanarak;
1. Borçlarını görmekte ve ödeyebilmekte
2. Beyanname ve Bildirimlerini verebilmekte
3. Dilekçelerini verebilmekte ve takip edebilmekte
4. Ruhsat ve izin başvurularını yapabilmekte ve izleyebilmekte
5. Şikayetlerini bildirebilmekte ve izleyebilmektedir.

Hizmetlerin Hızlı, Güvenli Ve Kesintisiz Verilmesini Sağlayacak, Mevcut tüm belediye uygulamaları bu özelliklere sahiptir. Elektronik ve Mobil imza desteği, KEP1, KAYSİS2 ve E-Devlet entegrasyonları ile yukarıda belirtilen tüm işlemler kesintisiz ve hızlı bir şekilde, yerinde verilebilmektedir.

Bakanlığın önerdiği sistem ile bu hizmetlerin tamamı, Bakanlık merkezli bağlantılar ve altyapı ile verilecek olması ayrıca risk oluşturacaktır.

Geliştirilecek Olan Belediyecilik Yazılımları İle Ortak Sistem Altyapısında Çalışacak, Dünyadaki uygulamalar bakıldığında bu tür entegrasyonlar ve ortak altyapılar, son kullanıcılar için yeniden uygulama yazmak şeklinde değil de servis mimarisi ile mevcut ürünlerin marka değerini ve deneyimini koruyarak yapılmaktadır.

Ayrıca Belediyeler, çeşitli web servisleri vasıtasıyla günlük, aylık ve dönemsel verilerini, İçişleri, Maliye Bakanlığı ve diğer kuruluşlarla paylaşmaktadır. Uzun süredir kullanılan UAVT, MAKS3, Takbis4, NVİ5 gibi servisler ile Belediyeler birçok verilerini merkezi sistemden almakta veya merkezi sisteme göndermektedir.

Ancak, Belediyelerin kendi sorumluluklarında olan bazı işlemleri (İhaleler, Numarataj, Ruhsat gibi) yaparken kullanmak zorunda kaldıkları merkezi uygulamaların tek yönlü tasarlanmaları nedeniyle, uygulama ve veri bütünlüğü zarar görmüştür.

Belediyelerin Ortak Bir Platformda Buluşturulmasına İmkan Sağlayan Bir Sistemdir. Yukarıda da bahsedildiği gibi “Ortak Platform” oluşturmak için son kullanıcılara yönelik, kullanılmakta olan onlarca farklı uygulama varken, yeni bir uygulama yazmak yerine, mevcut uygulamaların kullanacağı servisleri barındıran merkezi bir servis mimarisi tasarlamak daha doğru, ekonomik ve hızlı sonuç veren bir yaklaşım olacaktır.

Ayrıca, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile getirilen Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) hizmeti tam da bu iş gerçekleştirmekte ve kurumlar ve kişiler arasındaki her türlü belgeli iletişimi kayıt altına alıp elektronik ortamda takibini sağlamaktadır.

KEP özelliği, sektördeki mevcut tüm firmalarca uzun süredir desteklenmektedir. Bunun dışında kalan uygulamaların ortak bir havuzda toplanması, Belediyelerin özgünlüğü, rekabetçi yapıları nedeniyle yarar değil zarar verecektir.

Ülkemizin Bilişim Hedefleri Doğrultusunda Açık Kaynak Kodlu Yazılımlarla Dışa Bağımlılık Azaltılacak, Sektörde hizmet veren tüm firmalar “Yerli” ve “Millidir”. Ürettikleri ürünleri çok düşük bir lisans maliyeti ile satmakta, hizmet ağırlıklı çalışmaktadırlar. Sektördeki firmaların çoğu, açık kaynak kodlu yazılımları desteklemekte ve bir kısmı bunu Tubitak desteği ile yapmaktadırlar. Mevcut firmalar yok edilirken hedeflere nasıl ulaşılacaktır?

Bakanlık, bu açık gerekçesine rağmen projesini gerçekleştirmek için tercih ettiği platformların tamamı kapalı ve ithaldir.

Sistemin Yeni Teknolojilere Göre Yenilenebilen Altyapı Ve Yazılımlar İle Geliştirilmesi Sağlanacak. Sektör firmaları, rekabetin doğal gereği olarak tüm ürünlerini yeni teknolojilere uyarlamak durumundadır. Sürekli güncel tutmakta ve her belediyeye göre farklı uyarlamalar yapmaktadır.

Devletin, gelişen teknolojilere, sektörün dinamik ve rekabetçi yapısından daha hızlı tepki vermesi mümkün değildir. Çünkü; “Rekabet etmeyen hiçbir ürün/hizmet gelişemez.” temel kuralını hatırlatmak isteriz.

Belediyelerin Kendi Bütçelerinden Temin Ettikleri Yazılım Lisansları, Sistem Donanımları Ve Entegrasyonların Önüne Geçilmesi İle Yılda En Az 2 Milyar TL Kaynak Tasarrufu Sağlanacaktır. Bakanlık rakamları doğruyu yansıtmamaktadır. Tüm sektör olarak uygulama yazılımlarına harcanan miktar 100 milyon USD civarındadır.

Ayrıca, Bakanlığın bu gerekçesine göre devlet ile iş yapan hiçbir özel firma olmamalıdır. Serbest ekonomi kurallarına ters bu anlayış ile rekabet ve gelişim engellenecek ve ülke dışa bağımlı hale gelecektir.

Üstelik, bakanlık tekrarlayan bu yatırım ile dış kaynaklı ürünlere bağımlı hale gelmiş olacaktır.

İhtiyacın tek kaynaktan temin edilmesi ve rekabetin engellenmesi ile verilen hizmetin kalitesi düşecek, dolaylı maliyeti çok daha fazla olacaktır. Belediyelerin kullanmakta oldukları sistemler kanun ile atıl hale getirilmiş ve ülke ekonomisine zarar verilecektir.

Tüm Belediyelerin Sisteme Entegre Olması İle Bakanlığımızın Tüm Kurumlarla Olan Entegrasyonlarına Otomatik Olarak Erişimleri Sağlanacaktır. Tüm belediyeler mevcut durumları ile zaten bakanlık ile entegredir. Bakanlığın isteyip te alamadığı bir veri veya içerik yoktur. KEP, Web Servisler (UAVT, Takbis, NVİ, MAKS gibi) kanalı ile anlık veya periyodik veri alınmakta veya gönderilmektedir.

Yani bakanlığı projesinin sektöre getirdiği bir yenilik bulunmamaktadır.

Proje, belki, kısa vadede bakanlık açısından bir fayda sağlayabilir ancak Belediyeler açısından olumlu bir etkisi olmayacaktır. Aksine hizmette geriye gidiş olacaktır.

Ayrıca, Bakanlığın Belediyelere sunmak istediği “Tüm Kurumlarla Olan Entegrasyonlarına Otomatik Olarak Erişimleri Sağlama” gibi bir amacı var ise bunu mevcut sektör uygulamalarına açacağı yeni web servislerle, çok daha az maliyetle ve çok daha kısa sürede gerçekleştirebilecektir.

Yerli İşletim Sistemi Olan PARDUS İşletim Sistemine Uygun Çalışma İmkanı Sağlanacaktır. Sektör firmalarının tamamına yakını PARDUS6 İşletim Sistemini desteklemekte ve bazı belediyelerde bu uygulamalar, PARDUS üzerinde çalışmaktadır.

Ancak PARDUS’un eksik desteği ve güncellik sorunları nedeniyle Belediyelerce tercih edilmemektedir.

Bilgi Güvenliği Ve Sistem Güvenliği Sağlanacaktır.

Siber Tehditlere Karşı Endüstriyel Kontrol Sistemlerinin (EKS) Güvenliği Sağlanacaktır.

Her belediye güvenliğini kendi imkanları ile sağlamaktadır. Bakanlık bu projeyi kursa bile yine belediyeler diğer elektronik hizmetleri (Örneğin kurumsal e-posta, Belediye Web Sitesi, mesajlaşma altyapısı) için güvenlik sistemleri kurmaya ve almaya devam edecektir.

Dolayısıyla bakanlığın bu proje ile sağladığı bir tasarruf olmadığı gibi merkezi sisteme yapacağı büyük yatırımlar ile ciddi bir kaynak israfı yaratacaktır.

Ayrıca, “e-Ticaret” altyapısı geliştiren şirketler de birçok kişisel veri üretmekte ve saklamaktadır. Bakanlığın ifade ettiği kaygılarla hareket edilmesi durumunda, bu yazılımların da devlet tarafından üretilmesi ve işletilmesi gerekecektir.

Ya da “Emeklilik, Sağlık, Sigortacılık” uygulaması yapan şirketlerin de bireylerle ilgili birçok veri sakladığı ve kullandığı bilinmektedir. Devlet olarak bu sektör için de yazılımlar üretme ve işletme yoluna gitmek gibi dünyaya ve temel ekonomi prensiplerine ters yöntemler izlemek zorunda kalınmayacak mı?

Belediyelerin Tüm İşlemlerinin Elektronik Ortamda Kesintisiz Ve Güvenli Bir Altyapı İle Yapılabilmesi, Bu konuda yukarıda cevaplar verilmiştir. Özetle zaten tüm belediyeler, uzun bir süredir, işlemlerini kesintisiz olarak elektronik ortamda vermektedir. Bakanlığın getirdiği yeni bir özellik bulunmamaktadır.
Belediyelerin Her Türlü İhtiyaçlarına Göre Standart Yazılımlar Ve Güncellemeler, Bu özellik, Belediyeler için kazanım değil açık bir kayıp ve geriye gidiş olacaktır. Ülkemizde 13977 adet belediye bulunmaktadır. Bu belediyelerin her biri, kendine göre farklı uyarlamalar geliştirmiştir. Bu işlem tüm dünya da bu şekildedir. Çünkü hizmette özgünleşme ve rekabetin doğal bir sonucudur.

Ayrıca belediyenin büyüklüğüne, hizmet verdiği coğrafyaya ve insan profiline göre de uygulamalar farklılık göstermektedir. Bu kadar farklılık tek bir uygulama ile karşılanması ancak “Tektip” bir hizmet anlayışı ile mümkün olur ki bu durumda da hizmette yarış, farklılaşma ve rekabet yok olacak demektir.

Bu Hizmet Ücretsiz Verilecek, 2 Milyar TL Tasarruf Edilecek. (Daha önce bu rakam 3 milyar TL idi) Özel sektör eliyle yapılan işlerin devlet eliyle yapılması “tasarruf” olarak sunulmaktadır. Üstelik Belediyelerin Bilgi İşlem bütçelerini, personel dahil toplandığında dahi bu rakama ulaşılamadığı da bir gerçektir.

Ayrıca ücretsiz olacağı söylenen projeye harcanan kaynaklar hesaba dahil edilmemiştir. Şöyle ki;

  1. Şu anda projenin sadece %5’i hayata geçmesine rağmen bakanlıkça yapılan harcamanın miktarı bilinmemektedir.
  2. Projenin bu halini ayakta tutabilmek için yaklaşık 2 yıldır 200’e yakın sözleşmeli personel alımı yapılmış ve çalıştırılmaktadır.
  3. Projenin tamamıyla devreye alınması durumunda bugüne kadar harcanan rakamların ve çalıştırılan personel sayılarının astromik olarak artacağı öngörülmektedir.
  4. Dolayısıyla, gizli ve dolaylı maliyetler dikkate alındığında projenin maliyeti çok daha fazla olacaktır. Üstelik, var olan bir sektörü yok edeceği için yaratacağı zarar hesap edilmemiştir.

[1] Kayıtlı Elektronik Posta Hizmetidir. 2012 yılında yürürlüğe girmiştir.

[2] KAYSİS: Elektronik Kamu Bilgi Yönetim Sistemidir. https://www.kaysis.gov.tr/Kaysis_Hakkinda

[3] MAKS: Mekansal Adres Kayıt Sistemi, 27462 sayılı Resmi Gazete ile 2011 de yürürlüğe girmiştir.

[4] Takbis: Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemidir. Temel e-Devlet projelerinden biridir.

[5] NVİ: Nufus ve Vatandaşlık idaresinin kullandığı web servislere verilen isimdir. AKS olarak ta bilinir.

[6] PARDUS: Tubitak tarafından,Linux İşletim Sistemi esas alınarak geliştirilen milli İşletim Sistemidir.

[7] TBB Sitesinden alınmıştır. http://www.tbb.gov.tr/belediyelerimiz/istatistikler/genel-istatistikler/